Polska ma wiele do zaoferowania w świecie Open Source, a rodzimych dystrybucji Linuxa nie brakuje. Przyjrzyjmy się kilku interesującym systemom opartym na jądrze Linux, które wyróżniają się na tle innych.
SparkyLinux
Ranking na DistroWatch: 24
SparkyLinux to lekkie i szybkie środowisko Linux, stworzone z myślą o zarówno starszych, jak i nowych komputerach. Wyróżnia się spersonalizowanymi środowiskami graficznymi Enlightenment i LXDE, choć dostępne są również inne opcje, takie jak Xfce, KDE, czy MATE. Opierając się na gałęzi „testing” Debian GNU/Linux, SparkyLinux oferuje najnowsze wersje pakietów, co czyni go systemem atrakcyjnym dla użytkowników szukających aktualnego, ale stabilnego środowiska.
Jednym z wyróżniających się elementów SparkyLinux jest Sparky APTus — narzędzie umożliwiające łatwą instalację popularnych aplikacji oraz zarządzanie pakietami. System wspiera wiele architektur i oferuje specjalne wersje dla twórców (GameOver Edition) oraz multimedia (Multimedia Edition). Wbudowane wsparcie dla Flatpak i Snap dodaje dodatkowej elastyczności.
4MLinux
Ranking na DistroWatch: 57
4MLinux to dystrybucja minimalistyczna, skoncentrowana na czterech obszarach:
- Utrzymanie — 4MLinux oferuje narzędzia do diagnostyki i naprawy systemów, w tym obsługę systemów plików NTFS, EXT4 i FAT. Jest to idealne środowisko ratunkowe, umożliwiające np. odzyskiwanie danych czy zarządzanie partycjami.
- Multimedia — system zawiera wbudowane kodeki i oprogramowanie, takie jak MPlayer i Xine, co pozwala na odtwarzanie filmów DVD oraz plików audio i wideo bez konieczności instalowania dodatkowych pakietów.
- Miniserwer — obsługuje serwery WWW, FTP i SSH. Dzięki prostocie konfiguracji może być wykorzystany jako lekki serwer dla małych projektów.
- Mystery — dostarcza małe gry i narzędzia do rozrywki, zachowując lekkość systemu.
System wspiera UEFI oraz tryb live CD, dzięki czemu świetnie sprawdza się na komputerach o ograniczonych zasobach.
Qubes OS
Ranking na DistroWatch: 60
Qubes OS to unikalna, skoncentrowana na bezpieczeństwie dystrybucja Linuxa, idealna dla pojedynczych użytkowników desktopów. Opiera się na wirtualizacji Xen i pozwala na tworzenie izolowanych kontenerów zwanych „qubami” (ang. qubes). Każdy komponent systemu działa w odseparowanej wirtualnej maszynie, co chroni przed wyciekiem informacji i rozprzestrzenianiem się kompromitacji.
System wykorzystuje model „security by compartmentalization”, w którym różne aspekty użytkowania są izolowane. Na przykład, możesz mieć osobny qube dla przeglądania internetu, inny dla bankowości, a jeszcze inny dla zadań zawodowych. Domyślna konfiguracja Qubes OS zawiera dodatkowe narzędzia, takie jak Qubes Manager, który pozwala na łatwe zarządzanie wirtualnymi maszynami.
Mabox Linux
Ranking na DistroWatch: 76
Mabox Linux to dystrybucja oparta na Manjaro, działająca w modelu rolling release. Głównym środowiskiem graficznym jest Openbox, co zapewnia lekkość i prostotę. Mabox oferuje ekran powitalny z narzędziami do instalacji dodatkowego oprogramowania, co czyni go przystępnym dla użytkowników szukających spersonalizowanego systemu.
Dzięki podejściu rolling release Mabox zawsze dostarcza najnowsze aktualizacje oprogramowania. System posiada preinstalowane skrypty usprawniające instalację popularnych aplikacji i konfigurację sprzętu. Wsparcie dla AUR (Arch User Repository) czyni go wyjątkowo elastycznym.
EuroLinux
Ranking na DistroWatch: 111
EuroLinux to system klasy korporacyjnej, bazujący na kodzie Red Hat Enterprise Linux. Gwarantuje zgodność z popularnymi dystrybucjami, takimi jak Oracle Linux czy CentOS. Choć głównie przeznaczony do zastosowań serwerowych, sprawdza się również na desktopach. EuroLinux ceni się za długoterminowe wsparcie i stabilność.
Dystrybucja oferuje wiele narzędzi administracyjnych, takich jak Ansible do zarządzania infrastrukturą oraz wsparcie dla kontenerów (Docker, Podman). Oprogramowanie EuroLinux zostało zoptymalizowane do działania na serwerach i klastrach, ale może być również wykorzystywane na desktopach dla bardziej zaawansowanych użytkowników.
PLD Linux Distribution
Ranking na DistroWatch: 263
PLD Linux to system RPM przeznaczony dla zaawansowanych użytkowników i administratorów. Charakteryzuje się elastycznością i wsparciem dla szerokiej gamy architektur. System wymaga często manualnej konfiguracji, ale w zamian oferuje wyjątkową kontrolę i uniwersalność w wielu środowiskach.
System został zaprojektowany z myślą o administratorach, którzy cenią elastyczność i kontrolę. PLD nie boi się eksperymentów technologicznych i jest często wybierany przez entuzjastów szukających niestandardowych rozwiązań.
Podsumowanie
Każda z przedstawionych polskich dystrybucji Linuxa wnosi coś unikalnego do świata open source. W szczególności 4MLinux, dzięki swojej wszechstronności i innowacyjnemu podejściu, zapowiada się jako obiecująca gwiazda w tej dziedzinie. Więcej wyników wyszukiwań polskich dystrybucji Linux znajdziesz na distrowatch.